Hoe stel ik mijn camera in bij vogelfotografie?
Ben je gek van vogels en wil je ze graag vastleggen? Maak dan gebruik van onderstaande tips waarmee jij je camera goed kan instellen voor het fotograferen van vogels.
Tip 1. Gebruik de juiste camerastand
Spiegelreflexcamera’s hebben diverse voorkeuze standen waarmee de instellingen van diafragma en sluitertijd worden ingesteld. De bekendste standen zijn de automatische stand (AUTO bij zowel Canon als Nikon), de sluitertijdstand (Tv bij Canon en S bij Nikon), de diafragmastand (Av bij Canon en A bij Nikon) en de M stand (bij Canon en Nikon is deze benaming gelijk aan elkaar). Wil je echter vliegende vogels fotograferen? Dan raad ik je aan om in de sluitertijdstand te gaan werken. Hierdoor heb je controle over de snelheid waarmee een foto vastgelegd wordt waardoor je de vogel in het beeld kan bevriezen.
Tip 2. Gebruik de juiste sluitertijd
Welke sluitertijd je het beste kan gebruiken bij het vastleggen van vogels is afhankelijk van het moment. Zit een vogel stil en heb je weinig licht? Dan kan je best een sluitertijd van 1/250e gebruiken. Wil je echter een vogel in vlucht vastleggen? Dan zit je eerder op een sluitertijd van 1/500e of 1/1000e. Wil je echt actie vastleggen? Gebruik dan een sluitertijd van minimaal 1/1600e.
Tip 3. Gebruik het juiste diafragma
Om een vogel vast te leggen met een onscherpe achtergrond heb je een groot diafragma nodig. Denk bijvoorbeeld aan een diafragma van f/2.8 of f/4. Het nadeel van een groot diafragma, zoals f/2.8, is alleen dat je soms net niet beide ogen van de vogel scherp op de foto krijgt. Om deze reden kan je bij het maken van portretten het diafragma net iets opkrikken naar bijvoorbeeld f/4. Wil je een vogel in actie vastleggen? Dan gebruik ik zelf meestal een diafragma van f/5.6 of f/7.1.
Tip 4. Stel de autofocus goed in
De autofocus van je camera heeft diverse standen. Zo kan je ervoor kiezen om eenmalig scherp te stellen (AF-S bij Nikon / One shot bij Canon) of je kan ervoor kiezen om continue scherp te stellen (AF-C bij Nikon / AI servo bij Canon). Deze laatste, continue scherpstelling, is hetgeen dat je bij het fotograferen van vogels moet gebruiken. Vogels zitten namelijk niet stil en je wilt dan ook dat je camera constant scherp blijft stellen, ongeacht wat het onderwerp doet.
Tip 5. Zet je camera op extra snel
Bij het fotograferen van vogels is het van belang dat je camera zo snel mogelijk is, en dus zoveel mogelijk beelden achter elkaar kan maken. Vogels bewegen namelijk super snel (zelf zo snel dat je het soms niet met het blote oog kan zien) en daarom telt ieder moment. Zet daarom je camera in de sportstand (continu stand) te zetten. Bij Canon spiegelreflexcamera’s kan je dit instellen bij ‘Drive’. Bij Nikon spiegelreflexcamera’s heet deze instelling ‘Ch’ dat staat voor ‘Continue High Speed’. Heb je dit eenmaal ingesteld, en hou je de sluiterknop ingedrukt? Dan blijft de camera foto’s maken totdat de buffer of het geheugenkaartje vol zit.
Tip 6. Gebruik de juiste ISO waarden
Door de ISO waarden aan te passen in je camera kan je de hoeveelheid licht dat op je sensor valt controleren. Des te hoger de ISO waarden, des te meer licht er binnen kan komen en des te hogere sluitertijden je kan gebruiken. Een hogere ISO waarde heeft alleen als nadeel dat je meer ruis (korrels) in je foto krijgt. Zelf heb ik bij het fotograferen van vogels mijn ISO waarden altijd op automatisch staan. Op deze manier zorgt de camera er zelf voor dat de juiste ISO waarden ingesteld worden om te voldoen aan de sluitertijd en het diafragma van de lens. En hiermee zorg je er dus voor dat je foto niet onder- of overbelicht is.
Meer leren over vogelfotografie?
Wil je nog meer lezen over het fotograferen van vogels? Check dan mijn uitgebreide artikel over vogelfotografie.
Hallo Thijs,
Ik gebruik nog steeds de Nikon d5600 en de Tamron 150-600mm G2 .
Maar ik loop steeds vast als ik een vogel in vlucht (zie foto) met helder licht dat ik keer op keer de vogel zwart word ipv kleur, natuurlijk gebruik ik dan de bewerking programma voor het iets te boosten zeg maar, en soms gebruik ik de belichtings knop (+0.3 t/m +5.0) maar dan heb ik het probleem dat het zwaar overbelicht word, heeft u misschien een andere tip voor mij?
Met vriendelijke groet,
Patrick
ps, de foto is gemaakt met 1/400-f6.3-600mm-iso100
Hi Patrick,
Begrijpelijk probleem! Je camera zit namelijk meer lichte kleuren van de achtergrond (lucht) dan van de vogel. De oplossing is om je camera in dit geval op spotmeting in te stellen. Dan meet hij het licht op het scherpstelpunt met de belichting op de vogel als resultaat. Zie onderstaande instelling.
Probeer het hier eens mee, ik denk dat het dan wel gaat lukken! 🙂
Groet
Thijs
Hoi thuis,
Mooi artikel ik ben bezig met vogelfotografie met mijn nikon z6II waar ik het meest bij vast loop is een klein vogeltje scherpstellen als hij of zij tussen de takjes zit heel vaak zit het scherpstelpunt dan net op een takje hierdoor al vele missers gehad. Ik werk in de m stand centrum gewogen lichtmeting bbf en auto iso. Wat is volgens jou de beste focus methode hiervoor. Meestal in dit geval werk ik met de enkel punt af. Heb jij voor mij nog een gouden tip dit wat meer slagingskans te geven?
Groetjes Robert
Hi Robert,
Dank voor je bericht! Heb je al eens getest met de eye detection modus? Dan zou hij het oog zelf moeten pakken.
Mocht dit alsnog niet lukken met veel riet, dan kan je ook eens kijken naar back button focus. Hiermee stel je de camera zo in dat hij enkel scherp stelt als je op de AF knop drukt. Hiermee kan je 1x scherpstellen en dan afdrukken wanneer het moment goed is. Zelf heb ik nog geen artikel geschreven over Back Button Focus (Staat op de to do lijst 😉 ), maar kijk eens naar dit artikel op zoom. Misschien helpt dit je?
Groet,
Thijs
Hoi Thijs,
Super gaaf de foto’s van jou en de kennis. Ik heb ook een vraagje ik bezit de Nikon z6II en de 200-500 5.6. Ik merk dat ik vaak op de takjes scherp zit in plaats van op het vogeltje zelf heb jij tips voor me kwa instelling. Het probleem is eigenlijk puur het focus punt. Wat ik doe is meestal 1/500 iets meer actie 1/1000 5.6 automatische iso. Maar kwa focus is het bij mij echt zoeken in dit geval 1 punt? Of los ik dit anders op. Groetjes Robert
Hey Robert,
Zie mijn berichtje op jouw andere vraag. Hopelijk kom je hiermee verder!
Greets
Thijs
Beste Thijs,
Wat ik mij heel erg afvraag is hoe je nou het beste scherp kunt stellen op vogels. Ik heb op een cursus geleerd op met een 1 AF punt te werken op mijn 90D. Echter heb ik geen idee hoe ik dit punt bijvoorbeeld kan verplaatsen, of bijvoorbeeld vastzetten op het koppie als ie toch opeens wegvliegt. Hierboven lees ik ook over 1 punt en de 5 omliggende en dat spotmeting met scherpstellen te maken heeft? Ik snap het niet meer. Als ik namelijk een groter vlakje kies wat dus de vogel volgt, merk ik dat de scherpte er veel vaker naast ligt dan als ik zelf met dat ene blokje op het koppie van de vogel richt.
Hi Karen,
Er zijn uiteraard meerdere wegen naar Rome en het verschilt ook een beetje per camera. Zelf werk ik ook vaak met 1 AF punt en ga dan op de kop zitten. En als je weet dat hij weg gaat vliegen kan je het punt ook met je jogdial (dat is het puntje bij je duim) verplaatsen. Bv door het een stukje naar links of naar rechts te verplaatsen om zo in te schatten waar de vogel naar toe gaat. Het kan zijn dat de jogdial standaard niet aanstaat, maar je kan het dan aanzetten via het menu (zie handleiding).
Wat je ook kan doen in je camera instellen op Zone AF. Hij pakt dan net wat meer autofocuspunten waardoor je ook de omringende punten meeneemt (naast het ene AF punt dat je hebt geselecteerd). Hierdoor is het bereik net wat groter en is de kans op een scherpe foto groter.
Heb je hier wat aan?
Groet
Thijs
Hoe is de instelling bij een fuji xt 4 in de vogelhut?
Hi Adri,
Afhankelijk wat je wilt fotograferen, maar je kan bovenstaande instellingen ook voor de xt 4 gebruiken. Daarnaast lees ik veel details over deze camera op mirrorlesscomparison.com. Misschien heb je hier wat aan?
Groet
Thijs
Ik maak foto,s met de Nikon D750 en de lens af-s nikkor 300mm f/4E PF ED VR
Ik fotografeer sinds kort vogels,bedankt voor de tips, ik gebruikte de stand matrix maar dat werkt niet,heb de volgende stand met 20 mm middenkader ingesteld maar ook dat wordt niet goed scherp.Dan maar de kleinste scherpstelpunt gebruiken?
Infin ,tot nu toe niet het resultaat wat ik verwachte ,gestoken scherpe foto’s.
Hi Philip,
Je zou het inderdaad kunnen proberen met het kleinste scherpstelpunt, misschien krijg je dan betere resultaten. Daarnaast is het een kwestie van veel oefenen en proberen. Het fotograferen van vliegende vogels is namelijk niet eenvoudig. Oefening baart kunst 🙂
Groet
Thijs
Bedankt voor de tip Thijs, ben veel weg om vogels te fotograferen en heb leuke foto’s kunnen maken maar nog steeds niet scherp genoeg.gebruik nu spot meting ingesteld op 8 punts centrum gerichte meting. In de stand c met 51 punts dynamisch Af.
Vraag is:Moet het in de zoeker
te zien scherpstelpunt er het zelfde uit zien als het icoon voor spot meting ?
dwz een vierkant met een stip in het midden? Ik zie een vierkant zonder stip in
het midden.
Ik ga van alles praktiseren ,heb ik iets verkeerd in gesteld ?
met vrg
Philip Roos
Hi Philip,
Qua instellingen klinkt het goed. En het scherpstelpunt ziet er inderdaad hetzelfde uit met spotmeting in je zoeker. Bij de instellingen zie je meestal een vierkant met een stip in het midden, zie onderstaande.
Verder zou ik zeggen, veel blijven oefenen. 🙂
Groet
Thijs
Goedeavond Thijs,
prachtige foto’s maak jij.
zou volgend jaar 2021 als het kan met die corona naar Helgoland willen met mijn zus, allebei de camera
Nikon P900, wat is dan handiger om vogels te fotograferen in de scene stand vogels kijken, wat wij wel vaak gebruiken of in een andere stand??
soms probeer ik in S stand te fotograferen, maar dan worden mijn foto’s heel donker??
groetjes van Jetty en Trienke
Hi Jetty,
Wat leuk dat jullie volgend jaar willen gaan!
Je kan inderdaad de scene stand gebruiken. Maar kan je ook de ISO op automatisch zetten? Dan scheelt dan namelijk weer dat de foto’s minder donker worden (wel wat korreliger). Je kan verder ook de P stand gebruiken (dan gaat hij zelf rekenen) of de A stand (en zet hem dan in het kleinste diafragma).
Groeten!
Thijs
Hoi Tijs, nog een vraag? Hoe stel ik mijn camera in als ik in een vogelhut zit als ik de M stand gebruik? Is dat heel anders als gewoon in het veld of komt het allemaal wel wat bij elkaar. Lijkt mij dat je minder licht hebt in een fotohut? Ik heb een Canon EOS 7D mark II met een lens Sigma DG 120-400 mm. Wil dit binnenkort eens gaan uitproberen dus vandaar mijn vraag.
Hoor graag van je. mvg Hans
Hi Hans,
Vaak is dit toch wel hetzelfde als in het veld. Uiteraard verschilt het per keer (ivm lichtomstandigheden) maar zelf zet ik hem bv op 1/1600e voor de actie met een laag diafragma (bv f/4) en dat ISO auto. Is er echt veel licht, dan ga ik ook graag voor f/7.1 zodat ik meer scherpte bereik heb icm 1/2000e voor de actie. Maarja, het is net hoe het licht valt, ik zou zeggen probeer het hier eens mee. 🙂
Groet
Thijs
Hoi Tijs een vraagje? Kan ik bij het fotograferen van (vliegende) vogels mijn camera het beste op Case 4 zetten bij AF en gevoeligheid op +2? En de ISO op automatisch tussen 100-1600? Verder regel ik in de M stand de sluitertijd en diafragma zelf en heb beeldstijl standaard en witbalans op AWB. Verder heb ik hem staan op AF bediening AI Servo – hoge snelheid. Ik had hem eerst op Case 2 en gisteren bij het fotograferen van vliegende kuifeenden en krakeenden waren de foto’s erg onscherp…vandaar mijn vraag. Ik had de sluitertijd toen op 1/1600 en diafragma op 5.6..misschien ook te laag. Denk vraag het eens want zo lang doe ik dit nog niet. Ik heb een Canon EOS 7D mark II met een lens Sigma DG 120-400 mm. Op mijn facebook bij Hans Vonk Zevenbergen staan wat foto’s…
Hi Hans,
Bedankt voor je bericht!
Als ik jou was zou ik eens testen met Case 3, de ISO lekker tussen 100-1600 (kan zelfs naar 3200). Verder inderdaad vanuit M stand met een snelle sluiter (1/1600) en laag diafragma (bij vliegbeelden pak ik meestal f/7.1 afhankelijk van het licht) en dan de AF op AI servo. Ik denk dat je hiermee een eind kan komen. Kijk trouwens ook even hoe je beeldstabilisatie staat. Het kan namelijk ook werken om deze uit te zetten omdat hij bij veel beweging (pannen) tegen je kan werken. Indien er een speciale panning mode op zit (vaak is dat nr 2 op de lens), dan zou ik hem daar eens opzetten.
Groet
Thijs
Bedankt voor de reactie Thijs en ik ga dit eens uitproberen..
Graag gedaan! 🙂
Hoi , zeker het proberen waart die uitleg van jouw . Ik heb zins kort een D7500 en loop soms tegen vogels die in bomen zitten aan en dan gaat mijn autofocussysteem heen en weer dat het niet gericht gefocust word op de vogel alleen . Wat kan ik daar aan veranderen . Alvast bedankt .
Hi Ime,
Bedankt voor je bericht!
Wat je omschrijft is zeker herkenbaar. Een oplossing is om te werken met Back Button Focus. Hiermee kies je zelf wanneer de camera gaat scherpstellen (en dus niet wanneer er bv een riettak door je beeld heen gaat). Zelf heb ik hier nog geen artikel over geschreven (staat op de planning), maar check eens de website van zoom. Hier staat ook een handig artikel hierover.
https://zoom.nl/artikel/cursussen/24345-het-instellen-van-je-back-button-focus-van-je-camera—zo-werkt-het.html
Groet
Thijs
Goeie dag Thijs,
Ik beschik over een Sony A7R III body met Sony FE 200-600mm f/5.6-6.3 G OSS lens welke ik gebruik voor vogelfotografie, liefst vliegende vogels in actie.
Ik blijf echter problemen hebben om de vliegende vogels, vooral de kleine zangvogels, scherp in beeld te krijgen. Ze staan telkens wel goed op de foto maar bij het uitvergroten zijn ze zeker niet scherp genoeg.
Ik zie ook dat de snelheid van het fotograferen soms heel goed is en soms wat hapert, ik denk dat dit afhangt van hoe de camera de vogel in beeld krijgt.
Kunt U mij helpen of tips geven om dit op te lossen .
Met heel veel dank en vriendelijke groet
Rudi Van Onderbergen
Hi Rudi,
Bedankt voor je bericht! En een herkenbaar probleem. Kleine zangvogels zijn erg snel waardoor het lastig is om ze scherp op de foto te krijgen. Mijn advies, ga hoog in de snelheid zitten. Probeer de camera op 1/1600e te zetten en het diafragma op f/7.1. Vervolgens zet je de ISO op auto en de scherpstelling op continue. Door veel te blijven oefenen moet het hiermee echt wel gaan lukken. 🙂
Groet
Thijs
Beste Thuis, bedankt voor de uitleg. Bij het instellen van de AF (autofocus) vind ik zelf ook belangrijk om het juiste autofocusbereik in te stellen. Bij een stil zittende vogel bv kan ik nog uit de voeten met spotmeting. Doch bij het fotograferen van bv een overvliegende vogel breid ik het gebied uit tot een groter kader of zelfs tot het gehele autofocusgebied. Canon EOS 90D.
Hi Wiel,
Graag gedaan en jij bedankt voor je reactie!
Je kan inderdaad bij vliegbeelden gebruikmaken van een groter gebied. Risico is dan wel dat de camera scherp gaat stellen op de vleugels ivp de kop. Om deze reden stel ik zelf scherp met spot + aanvullende punten (bv de 5 omliggende punten). Dit is ook bij een 90D zover ik weet in te stellen. 🙂
Groeten
Thijs
Zeer goede uitleg de beste tot nou toe, bedankt
Thijs bedankt voor jou tips, maar ik zou ook graag jou mening horen over het volgende. Van een andere natuurfotograaf kreeg ik de tip om op M te fotograferen. En het diafragma zo groot mogelijk te zetten ( in mijn geval met een 100 -400 lens f/4.5 – f/5.6 ) De sluitertijd net zoals jij hierboven hebt aangegeven. En de iso op automatisch. Zodoende zijn de altijd de sluitertijd en het diafragma steeds hetzelfde , alleen de iso varieert . Op deze stand wel de belichtingsmeter in de gaten houden omdat bij veel licht de iso niet verder terug kan dan in mijn geval 100. Dan moet of de sluitertijd of het diafragma aangepast worden Gr Henk
Hi Henk,
Bedankt voor je bericht! En op deze manier werken (in de M stand) is ook zeker erg handig. Je hebt dan maximale controle over je camera en de belichting wordt via ISO geregeld. Zelf werk ik ook vaak op deze manier omdat ik dat voor een snelle sluitertijd ga (bv 1/1250e) icm f/4 of f/5.6. De ISO doet dan inderdaad de rest van het werk, maar je moet inderdaad goed op het licht letten. Het kan zijn dat je foto’s overbelicht worden als er teveel zon is. Een tip daarbij is om de foto’s in RAW op te slaan. Dan is er vaak nog wel iets terug te halen (verschilt wel per situatie en bij onderbelichting is dit makkelijker dan bij overbelichting).
Greets
Thijs
Wat een heerlijke en zeer duidelijke uitleg. Ik het zeer zeker proberen. Veel oefenen dan gaat het steeds beter. En wat een prachtige foto’s maak je Thijs gewoon jaloers makend haha
Bedankt Helen, leuk om te horen! 🙂
Thijs, op welk meetmethode zet ik de camera bij vogels die vliegen? Spot-, meervlaks-, deel- of gemiddelde meting op een Canon camera
Hi Fred,
Ik zet hem zelf altijd op gemiddelde meting. Vooral als er veel wolken zijn. Maar heb je een mooie blauwe lucht met geen wolken? En wel veel licht? Dan is spotmeting vaak weer ideaal. 🙂
Groet,
Thijs
Duidelijke uitleg, bedankt.
Graag gedaan!
Hoi Thijs, bedankt voor de tips, duidelijk toegelicht en erg nuttig. Nu ga ik zelf ook aan de slag!
Bedankt voor de heldere uitleg. Een goede houvast.
thnx! 😀
Erg leerzaam! Ga ik zeker wat mee doen!
Leuk om te horen Niels! 😀
Zijn deze instellingen ook goed voor in een vogelhut?
Mooie foto’s maak je.
Groetjes jacqueline
Hey Jacqueline,
Bedankt voor je bericht! Deze instellingen kan je inderdaad ook in de hut gebruiken. En omdat je in een hut ook mooie portretten kan maken is het ook slim om de camera in de diafragma stand te zetten (bv Av bij Canon) en dan op een groot diafragma (bv f/4) instellen. Dan krijg je mooie onscherpe achtergronden.
Groeten!
Thijs
Dag Thijs,
Dank voor je uitgebreide uitleg. Even ingaande op de instellingen in een fotohut. Welke AF instelling (Canon) heeft in dat geval jouw voorkeur? Meervlaks, deel, spot of gemiddeld?
Hey Paul,
Bedankt voor je bericht!
Wbt je vraag. Het is afhankelijk van het licht hoe ik werk. Heb ik tegenlicht, dan werk ik met spotmeting. Is dit niet het geval, dan werk ik zelf altijd met meervlaks. Daarnaast schiet ik in RAW zodat ik in de nabewerking ook veel licht (zoals in de schaduwen) kan terughalen.
Hopelijk heb je hier wat aan!
Groet
Thijs
We gaan alles van je volgen. Sinds een jaar overgestapt naar canon 7d mark ll met de tamron 150-600 wat ik ook doe of probeer. Heel vaak zijn de foto’s uien. Ik ga het morgen nog eens proberen met deze instellingen. Bedankt en een fijne avond Marco uit delft
Leuk om te horen Marco! Mocht je nog tips nodig hebben, dan hoor ik het wel 🙂
Prachtig uitgelegd dank daarvoor
Leuk om te horen Willy! 🙂
Nuttig. Dank hiervoor.
Bedankt! Leuk om te horen. 🙂
Thijs,bedankt voor de nuttige tips en zeker de mooie bijgevoegde foto s, schitterend.
Graag gedaan! 🙂