Baardmannetjes fotograferen
Door: Thijs Schouten
Laatste update: 14 September 2023
Waar kan je in Nederland baardmannetjes fotograferen?
Baardmannetjes zijn een erg geliefd onderwerp onder natuurfotografen. Deze vogels hebben een mooie oranjebruine kleur met bijzondere koppen en zitten in de winter in rietpluimen waardoor je bijzondere kleurencombinaties krijgt. Ook voor mij is het één van mijn favoriete vogels om te fotograferen vanwege de prachtige kleurencombinaties die je kan vastleggen. Maar waar kan je in Nederland baardmannetjes fotograferen? En waar moet je op letten? In dit artikel geef ik je een aantal praktische tips zodat je zelf deze mooie vogel op de foto kan zetten. Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen? Laat dan een bericht achter onderaan de pagina.
Kenmerken van de baardman
De Baardman is een zogenaamde rietvogel en het mannetje kenmerkt zich met de karakteristieke bakkebaarden (vandaar de naam). Het mooie aan deze vogel is dat ze in de zomer en winter verschillende eetpatronen hebben. Zo eten baardmannetjes in de zomer insecten zoals muggen, spinnen en libellen. In de winter passen ze hun eetgedrag aan doordat er geen insecten te vinden zijn. Ze schakelen over op riethalmen waardoor ze juist in de winter zeer goed te fotograferen zijn. Ze komen namelijk met complete groepen uit het riet naar boven (naar de riethalmen) waardoor je ze goed kan fotograferen. Daarnaast hebben ze een ontzettend herkenbaar geluid waardoor je snel kan horen wanneer ze in de buurt zijn.
Het geluid van een Baardman
Download hier het geluid van een baarman.
Het gedrag van de baardman
Als je een vogel, zoals een baardmannetje, wilt fotograferen is het verstandig om je te verdiepen in het gedrag. Als je immers het gedrag van een vogel kent weet je ook waar je moet zoeken en hoe je hem vast kan leggen. Het gedrag van de baardman is erg bijzonder. Zo blijven baardmannetjes normaal gesproken het hele jaar in Nederland en leven zij in groepen in gebieden met veel riet. Het bijzondere is dat deze vogels hun eetgedrag kunnen aanpassen. Zo eten baardmannetjes in de zomer vooral insecten, deze zijn dan immers volop aanwezig. Doordat zij zich dan verschuilen tussen het riet zijn ze moeilijk te zien en te fotograferen. Naar mate het kouder wordt, en er minder insecten te vinden zijn, passen baardmannetjes hun eetgedrag aan en gaan zij over op riethalmen. Deze riethalmen (rietpluimen) zitten in de toppen van rietstengels waardoor de vogel veel beter in zicht komt. Hierdoor kan je ze ontzettend mooi vastleggen. En doordat ze in groepen leven zijn er vaak meerdere vogels tegelijk te zien.
Wanneer kan je baardmannetjes fotograferen?
In de winter laten baardmannetjes zich goed zien doordat ze bovenin de rietpluimen zitten. De beste periode om baardmannetjes te fotograferen is dan ook januari tot en met maart. Heb je echter geluk? Dan kan je ze ook in de zomer zien. Tip: Ga niet al te vroeg op pad. Baardmannen wachten in de winter namelijk tot het dauw uit het riet verdampt is. Kom je te vroeg, dan is de kans groot dat het nog te koud is en dat de baardmannen nog diep in het riet zitten.
Camera instellingen om baardmannetjes te fotograferen
Omdat baardmannetjes vrij rustig bovenin rietpluimen zitten (ze zijn immers aan het eten), kan je ze vrij eenvoudig vastleggen. Het is echter wel leuk als er een beetje actie is, bijvoorbeeld wanneer ze landen, als ze van tak naar tak vliegen of wanneer er twee baardmannen op één pluim zitten. Hieronder vind je de instellingen die ikzelf vaak gebruik bij het fotograferen van baardmannen.
- Stand: M stand of sluitertijd stand (Tv bij Canon, S bij Nikon en Sony)
- Autofocus drive: high speed (veel opnamen per seconde)
- Sluitertijd: tussen 1/800e en 1/1600e
- Diafragma bij portretten: zo klein mogelijk bv op f/4
- Diafragma bij actie: iets groter zodat je meer scherpte in beeld hebt, bv f/7.1
- ISO: auto
Waarmee fotografeer ik baardmannetjes?
Zelf gebruik ik onderstaande apparatuur om baardmannetjes te fotograferen:
- Camera: Canon EOS R5 systeemcamera
- Lens: Canon EF 100-400mm II
- Lens: Canon EF 500mm F4 L IS (tweedehands lens)
- Extender: Canon EF 1.4x III
- Tas om alles veilig in te vervoeren: F-Stop Tilopa
Plekken om de baardman te fotograferen
Zoals je hierboven kon lezen vind je baardmannetjes in gebieden met veel riet. Hieronder zal ik een aantal locaties delen waar ik zelf vaak baardmannetjes fotografeer. Wil je meer plekken vinden waar je ze kan zien en fotograferen? Neem dan eens een kijkje op de website van waarneming. Zo kan je op waarneming een kaart vinden met gebieden waar de vogels het laatst zijn gezien. Hoe dit werkt lees je in mijn artikel vogels vinden in Nederland.
Baardmannetjes fotograferen bij de Oostvaarders plassen
De Oostvaarders plassen is Nederlands grootste natuurgebied en hier zijn baardmannetjes vaak te vinden. Sterker nog, hier leeft de grootste populatie baardmannetjes van Nederland! Zelf kom ik hier dan ook graag om deze vogels vast te leggen. De beste kans om ze te zien is bij het Julianapad. Hier loop je mooi tussen het riet naar de vogelhut ‘De Grote Zilverreiger' en heb ik ze al meerdere keren weten vast te leggen.
Baardmannetjes fotograferen bij Harderwijk
In de buurt van Harderwijk is een groot natuurgebied te vinden genaamd Harderbroek. In dit natuurgebied staat ontzettend veel riet waardoor er ook veel baardmannetjes te vinden zijn. Je loopt over het Giezenpad door het gebied waardoor de kans groot is dat je ze kan zien en fotograferen. En als je geluk hebt kan je hier ook de zeearend zien. Ook deze wordt met regelmaat in het natuurgebied gezien.
Baardmannetjes fotograferen in Vlaardingen
Ook in de regio Rotterdam zijn baardmannetjes goed te zien en te fotograferen. Zo is er bij Vlaardingen een bekend stukje riet genaamd de ‘Rietplassen'. Hier leeft al jaren een mooie groep baardmannetjes die zich mooi laten fotograferen.
Afsluiting
Dit was mijn gehele uitleg over het fotograferen van baardmannatjes. Wil je meer weten over het fotograferen van vogels? Lees dan eens mijn uitgebreide artikel over vogelfotografie. Heb je andere vragen of opmerkingen? Laat dan een bericht hieronder achter en ik kom er zo snel mogelijk bij je op terug.
Dag Thijs. Bedankt voor het posten van dit artikel over het baardmannetje. Ik was precies op zoek naar dit soort info. Ik las over een interventie (wegenwerken) een aantal jaren geleden in de Rietputten/Rietplassen in Vlaardingen, en vroeg me af of je sindsdien nog steeds veel kans maakt op het baardmannetje daar in de wintermaanden (zoals nu, januari)? Weet jij nog andere goede plaatsen, dicht(er) tegen de Belgische grens? Ik ondernam graag een poging om dit prachtige diertje nu eindelijk eens te zien en te fotograferen. Alvast bedankt!
Hi Patrick,
Dank voor je reactie!
Wbt het fotograferen van de baardmannen in Vlaardingen. Het klopt dat er weg werkzaamheden zijn geweest, maar volgens mij worden ze er nog wel gezien. Voor mij is het alleen wel een tijdje geleden, dus ik weet het niet 100% zeker. Maar als je op zoek bent naar een plek aan de Belgische grens, dan zou ik eens naar de Kruispolderhaven gaan. Hier worden ze volgens waarneming.nl veel gezien! Zie onderstaande kaart.
Hopelijk heb je hier wat aan! 🙂
Groet,
Thijs
Hartelijk dank Thijs – we kijken ook zeker nog eens verder op waarnemingen.nl. Alvast een pretttig weekend toegewenst!
Graag gedaan Patrick!
Goed weekend!
Thijs